30 november 2020 – Column Hans Huibers: Een nieuwe pacificatie
In mijn jonge jaren was ik landelijk voorzitter van een politieke jongerenorganisatie. Ondanks de meningsverschillen die er waren, van links tot rechts, tussen partijen en ook binnen de partij, hadden we altijd één gemeenschappelijke drive: jongeren interesseren voor en betrekken bij de politiek en maatschappelijke vraagstukken. We discussieerden erop los met de intentie de maatschappij te verbeteren!
Des te meer schrik ik van de huidige ontwikkelingen binnen het politieke krachtenveld. Daar waar binnen jongerenorganisaties extremistisch gedachtengoed postvat, vangen de traditionele politieke partijen elkaar op de vierkante millimeter vliegen af. Denk aan de antisemitische uitlatingen binnen JFVD, de communistische inslag binnen Rood, jong in de SP en het geweld onder Islamitische jongeren. Je zou het rechts, links en religieus extremisme kunnen noemen.
Een deel van de jongere generatie raakt vervreemd van waar het werkelijk om gaat
Het zijn geen toevalligheden of incidenten; een deel van de jongere generatie raakt vervreemd van waar het werkelijk om gaat. Onthecht van democratische waarden. Dat moet de gevestigde politiek zich aantrekken. Zij weet geen antwoorden te formuleren op de fundamentele vraagstukken waar we voor staan: immigratie & integratie, klimaatverandering & energietransitie, digitalisering, mobiliteit, de waardering van het publiek domein, zorg & onderwijs. En zo is er meer waarbij om de hete brei wordt heen gedraaid. De verhoren afgelopen weken rond het toeslagenstelsel zeggen genoeg. De politiek is druk met het van elkaar afsnoepen van zetels. Hoera, er zijn binnenkort weer verkiezingen. Ondertussen sluit ze de ogen voor de rafelranden aan de maatschappij. Een overkoepelende visie, een wenkend perspectief, zelfs een kritische interactie en dialoog met deze jongeren ontbreken.
De politieke orde zou de handen ineen moeten slaan om samen een vuist te maken tegen de middelpuntvliedende bewegingen in de samenleving. Voormalig campagnestrateeg van de VVD Jan Driessen bepleitte onlangs een gemeenschappelijke campagne van de landelijke politieke partijen tegen het populisme van links en rechts. Breed gedragen, binnen het palet van Groen Links tot en met de VVD. Zo´n campagne moet over inhoud gaan; waar willen we met onze samenleving naartoe? Welke basiswaarden staan niet ter discussie, maar ook welke fundamentele keuzes moeten we maken? Daartoe zijn de huidige partijen met hun individuele lijsttrekkers helaas niet in staat.
Samen met deskundigen, die out of the box kunnen kijken naar maatschappelijke vraagstukken.
Ik zou een beroep willen doen op nestors die qua gezag en autoriteit inmiddels boven de partijen staan. Denk aan figuren als Paul Rosenmöller, Wouter Bos, Jan Terlouw, Jan Peter Balkenende en Frits Bolkestein. Terlouw bewees bijvoorbeeld al dat hij als geen ander juist appelleert aan heel veel jonge mensen. Samen met deskundigen, die out of the box kunnen kijken naar maatschappelijke vraagstukken. Mensen zoals Barbara Baarsma, Louise Fresco, Ahmed Aboutaleb, Ahmed Marcouch, Kim Putters, Annet Aris, Charlotte Insinger, Robert Dijkgraaf, Paul Scheffer. Zo maar een paar voorbeelden.
Om los van alle prietpraat en politieke hokjes een langetermijnvisie neer te leggen en in dialoog te gaan met deze jongeren. Zo kan de basis ontstaan voor een gezonde samenleving.
Ik vergelijk het met de situatie van zo’n 100 jaar geleden. Toen had je de katholieken, protestanten, socialisten en liberalen. Vier groeperingen in de samenleving die ieder geheel eigen standpunten hadden over de heikele kwesties van die tijd: algemeen kiesrecht, vrijheid van vereniging en onderwijs, het sociale vangnet als belangrijk onderdeel van de industriële revolutie. Toch wisten zij zich boven de zuilen te verenigen om de Nederlandse samenleving op te bouwen. Samen gaven zij architectonische inrichting aan de vraagstukken van toen. Pacificatie noemden we dat, ofwel herstel van verbroken eenheid.
En precies dat is wat ons land nodig heeft. Voordat de samenleving totaal versplintert. Een nieuwe pacificatie.
Hans Huibers
Voorzitter Westfriese Bedrijvengroep